Khi bé có những phản ứng không mong đợi trước mặt người khác, Ba Mẹ nên làm gì?

Một buổi gặp mặt bạn bè, một buổi đi chơi, hay chỉ đơn giản là đang ở quán ăn, bỗng Bé hét lên, đòi thứ gì đó bằng giọng gắt gỏng, hoặc nói điều gì đó khó nghe với người lớn bên cạnh. Trong khoảnh khắc ấy, điều khiến Ba Mẹ bối rối không chỉ là hành vi của Bé, mà còn là ánh nhìn xung quanh, tiếng thở dài từ người lớn, hay một câu nói vô tình như: “Trẻ gì mà hỗn quá!” hay “Ba mẹ không biết dạy à?

Dưới sức ép ấy, rất nhiều Ba Mẹ buộc phải phản ứng nhanh: la mắng Bé, kéo Bé ra chỗ khác, dằn giọng răn đe…

Không Ba Bẹ nào muốn Bé cư xử tệ trước mặt người khác, nhưng có khi nào Ba Mẹ tự hỏi: cách phản ứng này có giúp Bé hiểu, hay chỉ khiến Bé sợ và tổn thương?

💁‍♀️ Trong bài viết này, Daisy Home muốn cùng Ba Mẹ bước chậm lại một nhịp, để nhìn nhận lại tình huống ấy bằng một góc nhìn nhẹ nhàng hơn, hiệu quả hơn, và đầy tính nuôi dưỡng.

Trước tiên, Ba Mẹ cần hiểu lý do tại sao Bé có hành vi không mong đợi đó thay vì ngay lập tức dán nhãn rằng “Bé hư”.

Một đứa trẻ la hét, cãi lại hay nói lời “khó nghe” không hẳn vì Bé hỗn hào, phía sau những hành vi đó, rất có thể là:

– Bé đang cảm thấy bị bỏ rơi khi Ba/ Mẹ mải trò chuyện mà không để ý đến mình

Bé đang lo lắng, sợ hãi trong môi trường nhiều người lạ

– Hoặc đơn giản, Bé đang rất mệt, đói, hoặc quá tải cảm xúc, nhưng chưa đủ khả năng diễn đạt

– Bé nhỏ chưa đủ khả năng gọi tên cảm xúc – nên cảm xúc sẽ… “vỡ òa” thành hành vi. 

Và nếu người lớn chỉ mắng Bé vì hành vi mà không hiểu cảm xúc, thì vấn đề chỉ được “đè xuống”, không thực sự được giải quyết.

👇 Ba Mẹ có thể làm gì để xử lý tốt hơn khi Bé có những phản ứng không mong đợi như vậy? Daisy Home xin chia sẻ 4 bước xử lý tinh tế, nhẹ nhàng mà vẫn giúp Bé học được cách cư xử đúng mực

✅ Bước 1: Giữ bình tĩnh – Ưu tiên bảo vệ hình ảnh của Bé trước người khác

Bé có thể chưa phù hợp, nhưng dưới ánh nhìn của người khác, Ba Mẹ vẫn là chỗ dựa đầu tiên và duy nhất của Bé.

Thay vì mắng: “Con hư quá, Ba/ Mẹ nói hoài không biết nghe!”

Hãy bước tới nhẹ nhàng, cúi xuống ngang tầm mắt và nói: “Ba/ Mẹ thấy con đang khó chịu đúng không? Ba/ Mẹ và con ra ngoài một chút nha.”

✨ Điều này giúp Bé không bị tổn thương trước đám đông và cũng là cách Ba Mẹ dạy Bé rằng: “Ba Mẹ luôn bên con ngay cả khi con cư xử chưa tốt.”

✅ Bước 2: Kết nối cảm xúc – Gọi tên điều Bé đang cảm thấy

Khi đã ra ngoài hoặc chuyển sang một không gian riêng hơn (góc sân, hành lang, bậc thềm), hãy nhẹ nhàng hỏi Bé: “Hồi nãy con giận hả? Con khó chịu điều gì vậy, con nói Ba/Mẹ nghe được không?”

Nếu Bé im lặng, Ba/Mẹ có thể gợi ý: “Có phải vì Ba/Mẹ đang nói chuyện với cô nên con cảm thấy bị bỏ rơi không?” hoặc “Con có đang buồn vì bạn lấy đồ chơi không hỏi không?”

Việc gọi tên cảm xúc giúp Bé hiểu rõ hơn điều mình đang trải qua. Đây là bước đầu tiên giúp Bé biết điều chỉnh bản thân, thay vì hành xử theo bản năng.

✅ Bước 3: Hướng dẫn lại hành vi

Sau khi lắng nghe và xác nhận cảm xúc, hãy nhẹ nhàng nhắc Bé:

“Con giận là bình thường. Nhưng khi mình giận, mình không nên hét lên hay nói lời khó nghe, vì điều đó làm người khác buồn.”

“Nếu lần sau con buồn, con có thể nắm tay mẹ và nói: Mẹ ơi, con muốn mẹ nghe con.”

Đây là lúc dạy kỹ năng giao tiếp và cách thể hiện cảm xúc phù hợp. Thay vì bảo Bé “không được la hét”, hãy cho Bé lựa chọn mới: “Nếu con tức giận, con có thể làm gì?”

✅ Bước 4: Cùng Bé sửa sai một cách nhẹ nhàng, không ép buộc

Nếu Bé vừa nói lời không hay với người khác, Ba/Mẹ hãy gợi ý:

“Lúc nãy con nói vậy làm cô buồn đó. Con có muốn cùng Ba/Mẹ quay lại xin lỗi cô không? Ba/Mẹ sẽ đi với con.”

Không ép Bé phải nói ngay lập tức, nhưng hãy hướng Bé đến hành động chịu trách nhiệm, vì chính Bé lựa chọn, không vì bị bắt buộc. Qua đó, giúp Bé học cách sửa lỗi trong sự thoải mái, không bị ép buộc hay xấu hổ.

✅ Bước 5: Sau sự việc, Ba Mẹ dành thời gian chia sẻ, kết nối lại với Bé

Khi cả nhà yên tĩnh, Ba Mẹ nên nói chuyện với Bé về sự việc, không trách móc mà chia sẻ như người bạn:

“Lúc nãy con buồn nên đã la lên. Mẹ muốn giúp con biết cách nói để mọi người dễ hiểu con hơn.”

Bằng cách này, Bé cảm nhận được Ba Mẹ đồng hành, Bé sẽ tin tưởng và dễ tiếp thu hơn.

Việc giữ thể diện trước người khác là điều ai cũng mong muốn, nhưng quan trọng hơn cả là Bé được dạy để biết yêu thương, tôn trọng người khác và chính mình. Khi Bé bộc lộ cảm xúc không đúng cách, đó không phải là Bé “hư,” mà là Bé đang cần Ba Mẹ bên cạnh để hiểu và hướng dẫn đúng lúc.

Việc Ba Mẹ đủ bình tĩnh để nghe điều Bé chưa nói, và đủ bao dung để điều chỉnh Bé trong yêu thương, sẽ giúp Bé lớn lên với nội lực mạnh mẽ và khả năng tự điều chỉnh đáng kinh ngạc.

Daisy Home Preschool