Xa xóm mũi – Những vệt nắng ấm trên miền sông nước
Xa Xóm Mũi là tập truyện ngắn mà Nguyễn Ngọc Tư đặc biệt viết dành cho thiếu nhi. Vùng đất ấy có thể sẽ hơi xa lạ với các bạn nhỏ ở thành phố. Nơi đó có tiếng mái chèo khua nước mỗi sớm mai, có bụi lau sậy rậm rạp sau hè, có con đường quê dài hun hút dẫn về căn nhà lá nhỏ liêu xiêu nép mình bên rặng đước. Không có phép màu hay điều kỳ diệu nào xảy ra, miền quê ấy lẳng lặng trở thành ký ức những đứa trẻ Nam Bộ lớn lên cùng mùa nước đổ, mùi khói bếp và nỗi bâng khuâng trong lần chia xa nào đó.
Đất Mũi thân thương ấy có nụ cười giòn tan của cậu bé tinh nghịch, chiều chiều vẫn lẻn đi tắm sông cùng chúng bạn. Ánh mắt đau đáu của chú bé từng bị bỏ rơi nơi công viên vắng, hoài ước mơ về mái ấm gia đình. Và ta cũng chẳng thể quên được bát canh bầu nấu tép bạc ngọt lịm đầu lưỡi của nội – món canh giản dị nhưng quyến luyến ta hơn tất thảy cao lương mỹ vị trên đời.
Mỗi khung cảnh gợi nhớ thứ cảm giác thân thuộc và dịu dàng, là cả một bầu không khí trong trẻo mà bất kỳ ai từng có tuổi thơ ở quê dễ dàng nhận ra. Nhưng ẩn sau vẻ yên bình ấy là sự cô đơn lặng thầm trong ánh mắt trẻ thơ khi người lớn mải miết với cơm áo gạo tiền. Là hình ảnh người gia gom góp chút sức tàn để dành cho con cháu một tương lai sáng hơn. Là những khoảnh khắc tưởng chừng bình thường lại hóa ra vô giá về sau, bởi ai biết được bữa cơm đầy đủ, cái xoa đầu hay lời dặn dò này ngày mai còn đó không.
Dù viết cho người lớn hay thiếu nhi, văn Nguyễn Ngọc Tư vẫn khiến ta sẽ phải nghĩ ngợi nhiều. Bởi những điều quý giá nhất thường đến từ sự im lặng, từ tình thương bền bỉ của những người sống dưới mái lá đơn sơ, từ cách họ sẻ chia cả phần đời ít ỏi cho nhau. Một đứa trẻ có thể quanh năm chẳng thêm bộ quần áo đẹp nào nhưng lại biết san sẻ thương yêu qua từng hành động nhỏ. Có ông ngoại lặng lẽ thương cháu, có người cha ít nói, có má lam lũ mà ấm áp vô ngần.
Không dễ để tìm thấy một bài học rõ ràng hay một nhân vật mẫu mực để làm gương trong những câu chuyện này. Nguyễn Ngọc Tư chỉ lặng lẽ kể về sự tử tế được nuôi dưỡng nơi vùng đất nghèo. Đứa trẻ xa quê mang theo tiếng ghe cào đêm, tiếng cơm sôi, tiếng gió lùa qua vách lá để rồi lớn lên với một vùng ký ức không bao giờ phai. Đó là bài học về sự kết nối với gốc rễ, đất đai và những người từng yêu thương mình ngay cả khi không nói thành lời.
Xa Xóm Mũi là một nhịp vỗ nhẹ vào lòng, lời thủ thỉ rằng yêu thương đôi khi chỉ cần được sống trọn với nhau trong những tháng ngày bình dị. Chính từ những điều nhỏ nhoi đó mà các đứa trẻ được lớn lên và biết cách thương yêu, trân quý mọi điều.
Daisy Home Preschool
